بررسی اثر گیاهان پوششی بر کنترل علف های هرز، عملکرد، اجزا عملکرد و برخی از ویژگی های فیزیکی خاک در کشت سیب زمینی

به منظور بررسی تاثیر گیاهان پوششی بر کنترل علف های هرز، عملکرد، اجزا عملکرد و خصوصیات رشد سیب زمینی رقم آگریا و برخی از ویژگی های فیزیکی خاک ، آزمایشی در سال زراعی 1386 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان به اجرا درآمد. در این آزمایش از طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار و 8 تیمار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از شاهد( بدون استفاده از علف کش)، شاهد( با استفاده از علف کش)، چاودار، جو و کلزا هر کدام با تراکم معمول و سه برابر به عنوان گیاه پوششی. وزن خشک تولیدی گیاهان پوششی و علف های هرز قبل از برگرداندن گیاهان پوششی به خاک، تعیین شد. به منظور بررسی شاخص های رشد سیب زمینی، نمونه برداری از 17 روز پس از سبز شدن سیب زمینی با فاصله 15 روز یکبار صورت گرفت. همزمان با نمونه برداری از گیاه زراعی درصد جذب نور توسط کانوپی سیب زمینی اندازه گیری شد. نمونه برداری از علف های هرز در کلیه ی تیمارها از 31 روز پس از سبزشدن سیب زمینی شروع و هر 15 روز یکبار انجام شد. نمونه برداری از خاک برای تعیین وزن مخصوص ظاهری و درصد ماده آلی خاک طی 3 مرحله، قبل از کاشت گیاهان پوششی، قبل از برگرداندن گیاهان پوششی به خاک و بعد از برداشت سیب زمینی انجام شد. نتایج نشان داد که در بین گیاهان پوششی، کلزا با تراکم سه برابر حداکثر و چاودار با تراکم معمولی حداقل ماده خشک را در طول دوره رشد تولید کردند. از نظر وزن خشک علف های هرز ، تیمارهای چاودار و جو با تراکم سه برابر و نیز جو با تراکم معمول، کمترین آلودگی را به علف های هرز نشان دادند. از نظر ویژگی های رشد سیب زمینی نیز بین تیمارها تفاوت معنی داری وجود داشت، تیمارهای چاودار و جو با تراکم سه برابر، به ترتیب با 8/51 و 1/56 تن در هکتار دارای بیشترین عملکرد نهایی غده بودند. تیمار چاودار با تراکم سه برابر دارای بیشترین میانگین تعداد کل غده بود و تیمارهای جو با تراکم معمول و شاهد بدون استفاده از علف کش، دارای کمترین میانگین تعداد کل غده در مترمربع بودند. جو با تراکم سه برابر معمول بیشترین متوسط وزن غده را دارا بود. در مورد سرعت رشد محصول تیمار جو با تراکم سه برابر حائز حداکثر میزان سرعت رشد محصول بود. تجمع ماده خشک سیب زمینی حدود 90 روز پس از سبزشدن به حداکثر مقدار خود رسید، که در این مرحله نیز بین تِیمارها تفاوت معنی داری وجود داشت. ترکیب علف های هرز موجود در مزرعه شامل 13 گونه بود.گیاهان پوششی بر تعداد بوته و وزن خشک علف های هرز به طور معنی داری اثرگذار بودند، به شکلی که تیمارهای چاودار و جو در اوایل فصل رشد و تیمارهای کلزا در اواخر فصل رشد بیشترین کنترل را بر علف های هرز داشتند. کمترین راندمان مصرف نور به تیمار شاهد بدون استفاده از علف کش(02/1گرم بر مگاژول) و بیشترین آن به تیمار جو با تراکم سه برابر(9/1گرم بر مگاژول) مربوط بود. از نظر ویژگی های فیزیکی خاک در مرحله برداشت سیب زمینی بین تیمارها تفاوت معنی داری وجود داشت بطوری که که تیمار چاودار با تراکم سه برابر دارای حداقل وزن مخصوص ظاهری و حداکثر ماده آلی خاک بود. طی این پژوهش مشخص شد که در بین گیاهان پوششی جو گزینه مناسب تری به عنوان کشت گیاه پوششی قبل از سیب زمینی است.